Okul Olgunluğu
OKUL OLGUNLUĞU ve OKULA UYUM
Son düzenlemelerden sonra yasal olarak ilkokula başlama yaşı kaçtır?
Eğitim öğretim yılının başlayacağı eylül ayı itibariyle 72 aylık olan çocukların okul olgunluğuna erişmiş olmaları beklenmektedir. Ayrıca eylül ayı itibariyle 66 aydan büyük çocuklar için 1. Sınıfa başlamak zorunludur. Bu yaşlarda olup okul öncesi eğitimini uzatmak istediğiniz çocuklarınız için okul müdürlüğünden bilgi alabilirsiniz.
Okul olgunluğu nedir?
Okul olgunluğu terimi ise verilen bu kronolojik yaşların ötesinde çocuğun bilgi ve becerileri doğrultusunda okula başlamaya hazır olup olmaması ile ilişkilidir.
Çocuğum 1. sınıfa başlamaya hazır mı?
Çocuğunuzun Eylül ayında 1. Sınıf için hazır olup olmayacağına dair bir şüpheniz varsa bu konuda başta çocuğunuzun okul öncesi öğretmeni olmak üzere bir uzmana danışarak okul başlangıcına kadar evde çocuğunuzu hangi konularda nasıl destekleyebileceğinize dair detaylı bilgi alabilirsiniz. Ayrıca Nisan – Mayıs ayları itibariyle çocuklara okul olgunluğu testi uygulamak uygun olacaktır. Test sonucuna göre okula başlayıp başlamamaya karar verilebilir ve test geri bildirimi doğrultusunda geliştirilmesi gereken alanlara yönelik yapılacak çalışmalar ile gelişim sağlamak mümkündür.
Anasınıfı mı yoksa 1. sınıf mı?
Test sonucunda geliştirilmesi gereken alanların çok fazla olması durumunda eğer çocuğunuz zorunlu yaştan daha küçük ise okul öncesi eğitime devam edip bir sene sonra ilkokula hazır bir şekilde başlamasını göz önünde bulundurulmalıdır. Tüm akademik yaşamın temeli olan okuma yazma becerisinin 1. sınıfta kazanılması esas olduğu için, zamanında okuma yazmayı tam olarak öğrenememiş öğrencilerin daha üst sınıflarda başarısız olma ihtimalleri artmaktadır bu nedenle ilkokula hazır başlamak tüm yaşam kalitesi için önemlidir.
Okul olgunluğu kapsamında sahip olunması gereken bilgi ve beceriler nelerdir? Bu bilgi ve becerileri geliştirmek için neler yapılabilir?
Gerekli bilgi ve becerilerden bazıları şu şekildedir:
Öz bakım: İlkokula başlayacak bir çocuk kendi başına yemek yiyebilmeli, tuvalet temizliğini yapabilmeli, yardımsız giyinebilmelidir.
Geliştirmek için: Bu işleri çocuğunuz adına yapmayı bırakabilir, kendi yapması için destekleyip cesaretlendirebilirsiniz.
Motor beceriler: İlkokula başlayacak bir çocuk vücudunu serbestçe istediği gibi kullanabilmeli (kaba motor), iki parmağı ile kıskaç hareketini gerektiren işlemleri yapabilmelidir (ince motor – kalem tutma).
Geliştirmek için: Parkta, sokakta bol bol koşup oynamasına izin verin. Top oyunları, ip atlama, boncuk dizme, boyama yapma gibi oyun ve etkinlikler sunun.
Sayı bilgisi: İlkokula başlayacak bir çocuk 100’e kadar sayabilmeli ve rakamları tanıyıp yazabilmelidir.
Geliştirmek için: Rakam kartları, oyun hamurları, kinetik kum kullanarak görsel öğrenme yoluyla sayı öğrenimini destekleyebilirsiniz.
İşitsel ayrımlaştırma: Duyulan ögeler arasındaki farkları ayır edebilmek, söyleneni doğru anlayabilmektir. Özellikle yazmayı öğrenirken duyduğu sesi ayırt ederek doğru şekilde yazabilmesi için gereklidir.
Geliştirmek için: Özellikle sesli harflerle başlayan kelimelerin hangi sesle başladığını sorup aynı ses ile başlayan başka kelimeler bulma oyunları oynayabilirsiniz (Elma, e ile başlayan isimler…)
Görsel hafıza: Görülen ögelerin zihinde tutulmasıdır. Seslere ilişkin sembolleri (harf) öğrenebilmesi için gördüğü sembolü aklında tutması gerekmektedir.
Geliştirmek için: Hafıza kartları kullanın. Benzer olanları eşleme, farklı olanları bulma, bir resme bakıp gözünü kapatarak tarif etme ya da yine gözü kapalı resimle ilgili sorulara cevap verme gibi oyunlar oynayın.
İşitsel hafıza: Duyulan ögelerin zihinde tutulmasıdır. Öğretmenin istediği kitabı çantasından çıkarıp istenen sayfayı açabilmesi, deftere yazmasını istediği cümleyi aklında tutup yazabilmesi vb. için gereklidir.
Geliştirmek için: Çocuğunuza 3’lü, 4’lü ve 5’li sayı ve kelime grupları söyleyerek bunları tekrar etmesini isteyin (1-8-4; 3-1-6; 3-2-6-4-; 5-3-8-4-2; sevgi-kalem-kilit; para-havuz-gül-pilot; tarih-dolu-sayı-melek…)
Okul zamanı geldiğinde çocuğumun okula gitmek istemeyeceğini düşünüyorum…
Ebeveynler çocuklarının duygusal ve sosyal özelliklerini göz önünde bulundurduklarında okula gitme zamanı geldiğinde zorluk yaşayıp yaşamayacaklarını çoğunlukla önceden tahmin edebiliyorlar. Böyle şüphe yaratan bir durum söz konusu olduğunda olası nedenlere ve çözümlere yönelik bir uzman görüşüne başvurmak en doğru yol olacaktır.
Okula uyumu kolaylaştırmak için neler yapabiliriz?
Gideceği okulu ve sınıfı okul başlamadan önce ailecek gezin. Öğretmeni ile okulun ilk gününden önce tanıştırın.
Okul bahçesinde oyun oynaması için olanak sağlayın böylece muhtemelen o okulda okuyan ya da okuyacak olan diğer çocuklarla vakit geçirme imkanı bulmuş olur.
Komşu ziyaretleri gibi çeşitli yollarla birlikte okula başlayacağı akranlarıyla vakit geçirmesini sağlayın.
Okul ile ilgili kafasındaki soruları sorması için onu cesaretlendirin ve okul günlerinin nasıl geçeceği konusunda somut ve net yanıtlar verin.
Onun okulda olacağı saatlerde diğer aile üyelerinin neler yapacağı ile ilgili bilgi verin.
Okul çıkışında onu her zaman alacağınız konusunda güven verin. Ya da servisle eve geldiğinde evde kimin onu bekleyeceğini açıklayın.
Okulun başlamasına yakın zamanlarda saat üzerinden okulda geçireceği vakti gösterin. Böylelikle okulda geçireceği günlük süreyi algılamasını sağlayın.
Çocuğunuzu hiçbir zaman okul ya da öğretmeni ile korkutmayın. “Öğretmenine söylerim.” gibi tehditleri kullanmayın.
En önemlisi de okul başladığında okula gitme isteksizliği görseniz de okula gönderme konusunda kararlı ve tutarlı davranın.
Uzm. Gelişim Psikoloğu Duygu OLGAÇ
Son düzenlemelerden sonra yasal olarak ilkokula başlama yaşı kaçtır?
Eğitim öğretim yılının başlayacağı eylül ayı itibariyle 72 aylık olan çocukların okul olgunluğuna erişmiş olmaları beklenmektedir. Ayrıca eylül ayı itibariyle 66 aydan büyük çocuklar için 1. Sınıfa başlamak zorunludur. Bu yaşlarda olup okul öncesi eğitimini uzatmak istediğiniz çocuklarınız için okul müdürlüğünden bilgi alabilirsiniz.
Okul olgunluğu nedir?
Okul olgunluğu terimi ise verilen bu kronolojik yaşların ötesinde çocuğun bilgi ve becerileri doğrultusunda okula başlamaya hazır olup olmaması ile ilişkilidir.
Çocuğum 1. sınıfa başlamaya hazır mı?
Çocuğunuzun Eylül ayında 1. Sınıf için hazır olup olmayacağına dair bir şüpheniz varsa bu konuda başta çocuğunuzun okul öncesi öğretmeni olmak üzere bir uzmana danışarak okul başlangıcına kadar evde çocuğunuzu hangi konularda nasıl destekleyebileceğinize dair detaylı bilgi alabilirsiniz. Ayrıca Nisan – Mayıs ayları itibariyle çocuklara okul olgunluğu testi uygulamak uygun olacaktır. Test sonucuna göre okula başlayıp başlamamaya karar verilebilir ve test geri bildirimi doğrultusunda geliştirilmesi gereken alanlara yönelik yapılacak çalışmalar ile gelişim sağlamak mümkündür.
Anasınıfı mı yoksa 1. sınıf mı?
Test sonucunda geliştirilmesi gereken alanların çok fazla olması durumunda eğer çocuğunuz zorunlu yaştan daha küçük ise okul öncesi eğitime devam edip bir sene sonra ilkokula hazır bir şekilde başlamasını göz önünde bulundurulmalıdır. Tüm akademik yaşamın temeli olan okuma yazma becerisinin 1. sınıfta kazanılması esas olduğu için, zamanında okuma yazmayı tam olarak öğrenememiş öğrencilerin daha üst sınıflarda başarısız olma ihtimalleri artmaktadır bu nedenle ilkokula hazır başlamak tüm yaşam kalitesi için önemlidir.
Okul olgunluğu kapsamında sahip olunması gereken bilgi ve beceriler nelerdir? Bu bilgi ve becerileri geliştirmek için neler yapılabilir?
Gerekli bilgi ve becerilerden bazıları şu şekildedir:
Öz bakım: İlkokula başlayacak bir çocuk kendi başına yemek yiyebilmeli, tuvalet temizliğini yapabilmeli, yardımsız giyinebilmelidir.
Geliştirmek için: Bu işleri çocuğunuz adına yapmayı bırakabilir, kendi yapması için destekleyip cesaretlendirebilirsiniz.
Motor beceriler: İlkokula başlayacak bir çocuk vücudunu serbestçe istediği gibi kullanabilmeli (kaba motor), iki parmağı ile kıskaç hareketini gerektiren işlemleri yapabilmelidir (ince motor – kalem tutma).
Geliştirmek için: Parkta, sokakta bol bol koşup oynamasına izin verin. Top oyunları, ip atlama, boncuk dizme, boyama yapma gibi oyun ve etkinlikler sunun.
Sayı bilgisi: İlkokula başlayacak bir çocuk 100’e kadar sayabilmeli ve rakamları tanıyıp yazabilmelidir.
Geliştirmek için: Rakam kartları, oyun hamurları, kinetik kum kullanarak görsel öğrenme yoluyla sayı öğrenimini destekleyebilirsiniz.
İşitsel ayrımlaştırma: Duyulan ögeler arasındaki farkları ayır edebilmek, söyleneni doğru anlayabilmektir. Özellikle yazmayı öğrenirken duyduğu sesi ayırt ederek doğru şekilde yazabilmesi için gereklidir.
Geliştirmek için: Özellikle sesli harflerle başlayan kelimelerin hangi sesle başladığını sorup aynı ses ile başlayan başka kelimeler bulma oyunları oynayabilirsiniz (Elma, e ile başlayan isimler…)
Görsel hafıza: Görülen ögelerin zihinde tutulmasıdır. Seslere ilişkin sembolleri (harf) öğrenebilmesi için gördüğü sembolü aklında tutması gerekmektedir.
Geliştirmek için: Hafıza kartları kullanın. Benzer olanları eşleme, farklı olanları bulma, bir resme bakıp gözünü kapatarak tarif etme ya da yine gözü kapalı resimle ilgili sorulara cevap verme gibi oyunlar oynayın.
İşitsel hafıza: Duyulan ögelerin zihinde tutulmasıdır. Öğretmenin istediği kitabı çantasından çıkarıp istenen sayfayı açabilmesi, deftere yazmasını istediği cümleyi aklında tutup yazabilmesi vb. için gereklidir.
Geliştirmek için: Çocuğunuza 3’lü, 4’lü ve 5’li sayı ve kelime grupları söyleyerek bunları tekrar etmesini isteyin (1-8-4; 3-1-6; 3-2-6-4-; 5-3-8-4-2; sevgi-kalem-kilit; para-havuz-gül-pilot; tarih-dolu-sayı-melek…)
Okul zamanı geldiğinde çocuğumun okula gitmek istemeyeceğini düşünüyorum…
Ebeveynler çocuklarının duygusal ve sosyal özelliklerini göz önünde bulundurduklarında okula gitme zamanı geldiğinde zorluk yaşayıp yaşamayacaklarını çoğunlukla önceden tahmin edebiliyorlar. Böyle şüphe yaratan bir durum söz konusu olduğunda olası nedenlere ve çözümlere yönelik bir uzman görüşüne başvurmak en doğru yol olacaktır.
Okula uyumu kolaylaştırmak için neler yapabiliriz?
Gideceği okulu ve sınıfı okul başlamadan önce ailecek gezin. Öğretmeni ile okulun ilk gününden önce tanıştırın.
Okul bahçesinde oyun oynaması için olanak sağlayın böylece muhtemelen o okulda okuyan ya da okuyacak olan diğer çocuklarla vakit geçirme imkanı bulmuş olur.
Komşu ziyaretleri gibi çeşitli yollarla birlikte okula başlayacağı akranlarıyla vakit geçirmesini sağlayın.
Okul ile ilgili kafasındaki soruları sorması için onu cesaretlendirin ve okul günlerinin nasıl geçeceği konusunda somut ve net yanıtlar verin.
Onun okulda olacağı saatlerde diğer aile üyelerinin neler yapacağı ile ilgili bilgi verin.
Okul çıkışında onu her zaman alacağınız konusunda güven verin. Ya da servisle eve geldiğinde evde kimin onu bekleyeceğini açıklayın.
Okulun başlamasına yakın zamanlarda saat üzerinden okulda geçireceği vakti gösterin. Böylelikle okulda geçireceği günlük süreyi algılamasını sağlayın.
Çocuğunuzu hiçbir zaman okul ya da öğretmeni ile korkutmayın. “Öğretmenine söylerim.” gibi tehditleri kullanmayın.
En önemlisi de okul başladığında okula gitme isteksizliği görseniz de okula gönderme konusunda kararlı ve tutarlı davranın.
Uzm. Gelişim Psikoloğu Duygu OLGAÇ