Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Günümüzde hiperaktivite; hareketli, enerjisi fazla olan, yerinde duramayan çocuklar için kullanılan bir sıfat haline geldi. Aynı şekilde dikkat eksikliği de, konsantre olmakta zorlanan, uyum sorunları yaşayan çocuklar için yaygın olarak kullanılan bir tanımdır. Fakat bu tanımlar enerjisi yüksek olan her çocuk için doğru değildir. Bu özellikleri her çocuk bazı durumlarda sergileyebilir. Çocuğun bu durumları sergiliyor olması dikkat eksikliği ya da hiperaktivite bozukluğu olduğunu söylemek için yeterli değildir. Bu tanıları koyarken dikkat edilmesi gereken en önemli şey, çocuğun sergilediği davranışların yaş dönemi ile uyumlu olmamasıdır. Bunların yanında, belirtiler 7 yaşına kadar sergilenmiş olup, birden fazla alanda davranışların gözlemlenmesi beklenir. Bu davranışlar çocuğun işlevselliğini bozacak nitelikteyse uzmana başvurup destek almak gerekebilir. (Yazgan, 2015)
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu bir arada görülebildiği gibi ayrı ayrı da gözlemlenebilir. Ancak bir arada gözlemlendiği durumlarda biri diğerinden ön planda olabilir.
Dikkat Eksikliği Belirtileri:
- Dikkatini uğraştığı işe vermekte zorlanır.
- Karşısındaki kişiyi dinlemekte zorluk yaşar.
- Düzensizdir.
- Sık sık eşyalarını kaybettiği, konuşulanları unuttuğu gözlemlenir.
- İlgisi kolayca dağılır.
- Detayları kaçırır.
- Verilen yönergeleri sonuna kadar dinlemekte zorluk yaşar.
Hiperaktivite Belirtileri:
- Sürekli hareket halindedir. Yerli yersiz koşar, zıplar, tırmanır.
- Yerinde duramaz, oturması gereken durumlarda bile çok zorlanır.
- Çok fazla konuşur.
- Oyun oynarken de sessiz kalamaz, kendi kendine sürekli konuşur.
- Karşısındakini dinleyemez, müdahale eder, sözünü yarıda keser.
- Sabretmek onun için çok zordur, sıranın kendine gelmesini beklemek, birinin sözünün bitmesini beklemekte sabırsızlandığı gözlemlenir.
Her iki durumda da çocuk hareketlerinin ve davranışlarının çevredekiler tarafından rahatsız edici bulunduğunun farkındadır. Bu yüzden, durum aile kadar çocuk için de stresli bir yaşam durumudur. Çocuk her ne kadar durumdan rahatsız olsa da düzeltmek için elinden bir şey gelmez. Bu yüzden sorunların nedenini anlayıncaya kadar çocuğunuza duygusal olarak destek olmanız ona kendini iyi hissettirecektir.
Çocuğa hiperaktivite tanısı konulabilmesi için özel bir test yoktur. Çocukların dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşayıp yaşamadığı genellikle okul döneminde ortaya çıkar. Çünkü okul şartları hiperaktif bir çocuğun adapte olması için oldukça zordur. Bu durumlarda çocuğunuzun sıkıntılar yaşadığını gözlemliyorsanız ve çocuğunuzda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olduğunu düşünüyorsanız bir uzmanla iletişim haline geçmeniz tavsiye edilir.
Referanslar
Yazgan, Yankı. Hiperaktif Çocuk Okulda. 4. Baskı Doğan Kitap, 2015.
Anahtar Kelimeler: Pedagog, Çocuk Psikologu,İstanbul Çocuk Psikologu