Çocuklarda Yeme Problemleri
Uzm. Psikolog Çağla Torun
Anne babalar genellikle çocuklarının hiç yemek yemediğinden ya da yeteri kadar yemediğinden yakınırlar. Çocuğun yemek masasında oturmak istememesi, yemeğiyle oyun oynaması, televizyon karşısında yemek yemesi, önündekilerin hepsini bitirmemesi ebeveynleri en çok kaygılandıran konulardan biridir. Bu durumun çeşitli sebepleri olabilir. Çocuğunuzun gelişim döneminin özelliklerini iyi bilmek önemlidir. Özellikle okul öncesi dönemde çocuğunuz henüz oyun dönemindedir. Bu yüzden, yemek masasında uzun süre oturmak, sıkılmasına veya önündekileri bitirmeden masadan kalkamayacak olmak çocuğun yemeği oyun malzemesi haline getirmesine neden olabilir. Ayrıca, bu dönemdeki çocukların tat algıları sürekli olarak değişebilir. Hiç sevmediği bir yiyeceği çok kısa bir zaman sonra sevebilir, bu durum sizi şaşırtacak derecede değişkenlik gösterebilir. Bu yüzden sevmediği bir yiyeceği yememesinde bir sakınca yoktur. (Yavuzer, 2013)
Bu durumları deneyimleyen ebeveynler kaygı duyabilir, çocuklarını yeme davranışlarıyla ilgili cezalandırabilir ya da yemek yemekle ilgili özendirici vaatlerde bulunabilirler. Bu yöntemler çocuğunuzun yemek alışkanlığını negatif olarak etkileyebilir. Çocuğununuz yeme davranışını desteklemek için bazı öneriler aşağıdaki gibidir;
Anne babalar genellikle çocuklarının hiç yemek yemediğinden ya da yeteri kadar yemediğinden yakınırlar. Çocuğun yemek masasında oturmak istememesi, yemeğiyle oyun oynaması, televizyon karşısında yemek yemesi, önündekilerin hepsini bitirmemesi ebeveynleri en çok kaygılandıran konulardan biridir. Bu durumun çeşitli sebepleri olabilir. Çocuğunuzun gelişim döneminin özelliklerini iyi bilmek önemlidir. Özellikle okul öncesi dönemde çocuğunuz henüz oyun dönemindedir. Bu yüzden, yemek masasında uzun süre oturmak, sıkılmasına veya önündekileri bitirmeden masadan kalkamayacak olmak çocuğun yemeği oyun malzemesi haline getirmesine neden olabilir. Ayrıca, bu dönemdeki çocukların tat algıları sürekli olarak değişebilir. Hiç sevmediği bir yiyeceği çok kısa bir zaman sonra sevebilir, bu durum sizi şaşırtacak derecede değişkenlik gösterebilir. Bu yüzden sevmediği bir yiyeceği yememesinde bir sakınca yoktur. (Yavuzer, 2013)
Bu durumları deneyimleyen ebeveynler kaygı duyabilir, çocuklarını yeme davranışlarıyla ilgili cezalandırabilir ya da yemek yemekle ilgili özendirici vaatlerde bulunabilirler. Bu yöntemler çocuğunuzun yemek alışkanlığını negatif olarak etkileyebilir. Çocuğununuz yeme davranışını desteklemek için bazı öneriler aşağıdaki gibidir;
- Yemekler sabah öğle akşam olarak üç ana öğünden oluşsun. Özellikle, yemeklerin aynı saatlerde yenilmesine dikkat edin.
- Yemek için belirli bir zaman dilimi ayırın. Bunun için yaklaşık 30 dakika ideal olacaktır. Bu sürenin sonunda yemeğin kaldırılacağını çocuğunuza belirtin.
- Çocuğa yemeği uygun porsiyonlar halinde verin. Çocuklara yemeğin yetişkinlere uygun miktarda verilmesi, hem çocukların yemek sırasında sıkılmasına, hem de yiyebileceği miktardan daha az yemesine neden olabilir. Okul öncesi dönemdeki çocuklar için uygun miktar yaklaşık olarak yetişkinlerin dörtte biri kadardır. Eğer çocuğunuz tabağına yaş dönemine uygun olan porsiyonu bitirmişse tekrar isteyip istemediğini sorabilirsiniz.
- Çocuğunuz eğer yemekte bir şey yemezse endişelenmeyin. Bir sonraki yemekte veya ara öğünde acıkmış olacağı için, telafi edecektir.
- Çocuğunuzun yemek seçimi hakkındaki özgürlükleri ve sınırları konusunda dikkatli olmalısınız. Bırakın masadaki yemeklerden hangilerini yemek istediğine kendisi karar versin. Diğer taraftan akşam yemeğinde ne pişeceğine çocuğunuz karar vermemeli. Çoğu anne, çocuğu yemek yemeğe teşvik etmek için sadece çocuğun sevdiği yemekleri pişiriyor. Bunun yerine alternatif sunularak çocuğa yemekte ne tercih ettiği sorulabilir. Örneğin, “Akşam yemekte ıspanak mı istersin yoksa pırasa mı?” diye çocuğunuza sorabilirsiniz. Böylece yemekte hangi besin grubundan olması gerektiği sizin kontrolünüzde olacaktır. (Yavuzer, 2013)
- Yemek konusunda çocuğunuzla pazarlık yapmayın. Örneğin “Yemeğini bitirirsen çikolata yiyebilirsin” ya da “Haydi bir kaşık daha.” gibi cümleler kullanmaktan kaçının. Araştırmalar gösteriyor ki, bu tutumlar çocukların yeme davranışı negatif etkilediği gibi, sağlıklı yiyeceklerin ceza, abur cuburların da ödül olarak algılanmasını pekiştiriyor.
- Anne baba olarak çocuğunuza rol model olduğunuzu unutmayın. Çocuğunuz nasıl diğer davranışlarınızı örnek alıyorsa, yeme davranışınızı da örnek alacaktır.
- Bütün bu yöntemler sonucunda sonuç alamıyorsanız bir uzmana başvurun.
Referanslar
Yavuzer, Haluk. Bedensel Zihinsel ve Sosyal Gelişimiyle Çocuğunuzun İlk 6 Yılı. 30. Basım Remzi Kitapevi, 2013.Yavuzer, Haluk. Ana Baba Okulu. 18. Basım Remzi Kitapevi, 2013.
Anahtar Kelimeler: Pedagog, Çocuk Psikologu,İstanbul Çocuk Psikologu