Çocuklarda Konuşma Bozuklukları

Konuşma Bozukluğu Nedir?
Konuşma bozukluğu, konuşmanın akışında, ritminde, tizliğinde, vurgularında, sesbirimlerinin çıkarılışında ve anlaşılmasında bir bozukluğun olmasıdır. Konuşma bozukluğunda;

Konuşma bozuklukları günlük hayatta farklı biçimlerde görülebilir.  Bunlardan ilki kekemeliktir.
Kekemelik tekrarlamalar, duraklamalar, uzatmalar ve buna eşlik eden jest ve mimikler ile akıcı konuşmanın engellenmesidir (Özsoy, 1982). Kekemeliğin oluşumunda çocuğun yaşadığı duygusal problem veya ani korkular önemli rol oynayabilir. Köpekten korkma, sünnet olma korkusu, otoriteden aşırı çekinme, yalnız kalma gibi durumlar kekemeliğe neden olabilir. Bunun sonucunda ise okul başarısında düşme, sosyal ilişkilerde geri çekilme ve utangaçlık görülebilir  (Aydın, 2010).

Sıkça karşımıza çıkan diğer bir konuşma problemi ise, artikülasyon bozukluğudur.  Artikülasyon Bozukluğu, çocuğun yaşına ve konuşma gelişimine uygun olan ve beklenen düzgünlüğün ve ses uyumunun olmaması halidir.  Artikülasyon bozukluğu olan bireylerde görülen en sık hatalar şöyledir; bir sesin yerine başka bir ses söyleme (kar- kay), hecelerin yerlerini değiştirme (portakal-porkatal), ses düşürme (sakız-sakı, anahtar-anatar), ses ekleme (üzüm-yüzüm) ya da sesleri bozma (süt derken “s” sesini peltek söyleme) gibi durumlardır.

Konuşma Gecikmesi Nedir?
Gecikmiş konuşma bir çocuğun yaşıtlarıyla benzer konuşma becerilerini sağlayamaması olarak tanımlanabilir. Gecikmiş konuşma sorunu yaşayan çocuklarda konuşmada kısıtlılık, cümle kurmada güçlük ve gecikmeler görülür. Konuşma gecikmesi, çocuğun ileride konuşma bozuklukları yaşayabileceğinin göstergesi olabilir. Bu nedenle 4 yaşına gelmiş ancak hala akıcı bir şekilde konuşmayan çocuklar için gerekli tetkiklerin yapılması erken eğitime başlanması için önemlidir.

Konuşma Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir?
Ailesel dil gecikmesi, Gelişimsel dil gecikmesi, Prematüre doğum, Evde aynı anda iki dil konuşulması,  İşitme kayıpları, Yarık damak-dudak gibi ağız içi problemleri, Otizm, zekâ geriliği yapan hastalıklar, Psikososyal uyaran eksikliği, Çocuğa konuşma fırsatının verilmemesi, Kaygılar ve fobiler gibi durumlar sonucunda konuşma bozuklukları gündeme gelebilir

Neler Yapabiliriz?
Çocuğun konuşup konuşamayacağı için bekleyip görmek zor ve sıkıntılı bir süreçtir. Sorunun erken dönemde fark edilmesi daha kolay ve hızlı bir şekilde çözülebilmesi için en önemli süreçlerden birisidir. Bu nedenle eğer çocuğunuz yalnızca basit bir konuşma gecikmesine sahipse bile bir uzmana başvurmak bu süreci daha rahat geçirmenizi sağlayacak ve çocuk için erken bir müdahale olacaktır.

Bu süreçte çocuğun işitmesine ve konuşmasına engel oluşturan patolojiler araştırılmalıdır. Psikolojik bir engel varlığı sorgulanmalıdır. Daha sonra yaşıyla uyumlu gelişim testi, zeka testi değerlendirmeleri yapılmalıdır. Tüm bunlar normalse konuşmada gecikmeye neden olabilecek çevresel faktörler irdelenmelidir.